فیس ماسک در ارتودنسی

 فیس ماسک ، ماسک صورت ارتوپدی یا هدگیر پروترکشن همگی نام‌هایی یکسان برای این دستگاه هستند.

فیس ماسک یا هدگیرپروترکشن دستگاهی است که به طور رایج برای درمان ارتودنسی پیشگیری در موارد ناهنجاری (مال اکلوژن) کلاس 3 به کار می‌رود.

ناهنجاری دندانی کلاس 3 به نقص استخوان فک بالایی (ماگزیلا) گفته می‌شود که در آن فک بالا عقب‌تر از حالت عادی قرار گرفته است. فیس ماسک برای به جلو و پایین هدایت کردن فک بالایی طراحی شده است.

 از دو نوار فلزی برای تشکیل قالبی به منظور حمایت از پیشانی و چانه استفاده می‌شود. میله‌های فلزی، جایگاه پیشانی و کاپ چانه بر اساس ویژگی‌های هر فرد تنظیم می‌شوند تا با ارتفاع صورت هر بیمار هماهنگ گردد.

یک نیروی خارج دهانی از طریق دو نوار الاستیک متصل به قلاب‌ها به دستگاه ثابت داخل دهانی (در اغلب موارد یک اکسپاندر کامی) در برابر یک نوار قابل تنظیم متصل به قالب عمودی اعمال می‌شود. این نیرو از پشت به جلو و پایین (خلفی قدامی و تحتانی) وارد می‌گرد. نیروهای القایی توسط نوارهای لاستیکی نیروهای سنگینی هستند. به کراس بایت قدامی شامل 3 دندان پیشین، دندان نیش اولیه بالا سمت راست و مولار اول در همان سمت در این نماهای داخل دهانی دقت کنید. پس از گذشت تنها 9 هفته از شروع درمان دندان پیشین جانبی تنها دندانی است که کراس بایت نشان می‌دهد. به محل قرار گیری قلاب‌های داخل دهانی در کنار دندان‌های نیش در هر سمت نیز نگاه کنید. نوارهای الاستیک به این دو قلاب وصل می‌شوند.

تصاویر فوق تکامل درمان یک پسر بچه را پس از گذشت 21 هفته از شروع درمان نشان می‌دهند. به بهبود ارتباط بین خط وسط قوس مندیبولار با خط وسط قوس ماگزیلاری و تصحیح اورجت دقت کنید. پس از 35 هفته دستگاه ثابت شده برداشته شده و دیگر از فیس ماسک استفاده نمی‌شود. دندان‌های پیشین بالایی اورجت و اوربایت نرمالی دارند. بیمار هر 6 ماه یک بار ویزیت خواهد شد تا از تکامل اینترماگزیلاری تا زمان تکمیل درآمدن دندان‌ها اطمینان حاصل گردد. نیاز به فاز دیگری از درمان در ویزیت‌های بعدی تعیین می‌شود.

چپ: نتایج حاصل بعد از گذشت 21 هفته از شروع درمان . راست: نتایج حاصل با پایان درمان پس از درآوردن دستگاه‌ها

چرا باید ناهنجاری دندانی (مال اکلوژن) کلاس 3 در دوران کودکی درمان شود؟

1 به منظور جلوگیری از تغییرات برگشت ناپذیر بافت‌های سخت (استخوان، مینای دندان) و بافت‌های نرم (لثه، لیگامان).

وجود یک کراس بایت قدامی می‌تواند موجب سایش مینا نوک دندان‌های پیشین بالایی و پایینی می شود. جابه‌جایی دندان‌های پیشین پایین به طرف جلو برای قرارگرفتن در مقابل دندان‌های بالایی در کراس بایت باعث کاهش بافت لثه می‌شود. کاهش لثه دندان‌های پیشین مرکزی تحتانی در سمت بوکال در تصویر سمت مقابل بسیار واضح است.

2 برای اصلاح ناسازگاری اسکلتی بین فک بالایی و پایینی و کمک به رشد با رابطه اینترماگزیلاری نرمال

این کار همچنین جبران دندانی را که در نتیجه پایداری روابط بد اولیه به وجود آمده بود به حداقل می‌رساند. درمان زودهنگام به ما اجازه می‌دهد تا تغییرات ارتوپدیک مهم‌تری را در یک دوره زمانی کوتاه به دست آوریم.

3 بهبود عملکرد چفت شدن دندان‌ها (اکلوژن)

در کل شیفت عملکردی رو به جلو از اولین تماس بین دندان‌هایی تا جایی که دندان‌ها به همراه یکدیگر کاملاً بسته می‌شوند در فک پایینی وجود دارد.  فیس ماسک  ماگزیلای فوقانی را به جلو رانده، شیفت را اصلاح نموده و با از بین بردن ناسازگاری اسکلتی به الگوی رشد نرمال کمک می‌کند.

4 برای ساده کردن درمان ماژور در فاز 2 طی سال‌های نوجوانی.

درمان‌های زودهنگام این نوع ناهنجاری دندانی قادر است تا نیاز به جراحی چانه را در آینده از بین ببرد. حتی در صورت نیاز به جراحی در آینده نیز یک درمان زودهنگام آن جراحی را جزئی‌تر می‌کند.

5 برای زیباسازی صورت و بنابراین بهبود یا تسهیل رشد روان کودک.

چه زمانی نباید درمان زودهنگام را انجام دهیم؟

کنترااندیکاسیون های درمان زود هنگام عبارتند از:

  • ناسازگاری های اسکلتی متعدد
  • انحراف فک پایینی در اثر عدم تقارن رشد بین کندیل‌های چپ و راست

درمان زود هنگام در چه سنی باید شروع شود؟

برای پاسخ دادن به این سؤال محققان گروه‌های سنی زیر را بررسی کردند:

  • 4 تا 7 سال
  • 7 تا 10 سال
  • 10 تا 14 سال

گروه سنی 4 تا 7 سال در مقایسه با دو گروه بزرگ‌تر تقریبا دو برابر بیشتر بهبودی ناهنجاری فک فوقانی نشان داده‌اند. تغییرات اسکلتی در این گروه سریع‌تر و با ساعات کمتری از پوشیدن فیس ماسک در روز حاصل شده است.

گروه سنی 7 تا 10 سال تغییرات بیشتری نسبت به گروه سنی 10 تا 14 سال نشان می‌دهند.

گروه سنی 10 تا 14 سال نشان داده‌اند که امکان ایجاد تغییرات اسکلتی در این سن هم وجود دارد اما نسبت به کودکان کم سن و سال‌تر تغییرات آن‌ها از اهمیت کمتری برخوردار می‌باشد.

پایداری درمان با فیس ماسک

افرادی که تحت درمان زودهنگام با فیس ماسک قرار گرفته‌اند نشان می‌دهند که فک بالایی تقریباً به طور میانگین 2 میلی متر نسبت به گروه شاهدی که درمان زود هنگام را دریافت نکرده است، حرکت می‌کند. علاوه بر این در گروه کنترل مال اکلوژن کلاس 3 درمان نشده هر ساله 1 میلی متر بر رابطه ماگزیلومندیبولار کلاس 3 افزوده می‌شود. 

 آیا درمان هر بیمار با مال اکلوژن کلاس 3 به صورت ارتوپدیک ارزشش را دارد؟

پاسخ مثبت است. درمان با ماسک صورت مال اکلوژن کلاس 3 را در 75 تا 85 درصد بیماران کلاس 3 اصلاح می‌کند. 15 تا 25 درصد باقیمانده که مال اکلوژن آن‌ها برمی‌گردد و به جراحی ارتوگناتیک چانه نیاز پیدا می‌کنند، اصلاح جراحی پایدارتری خواهند داشت؛ چون رنج اصلاح کمتر از بیمارانی است که درمان با فیس ماسک ارتوپدیک را تجربه نکرده‌اند.

فواید گسترش کام همزمان با استفاده از ماسک صورت

قلاب‌هایی که نوارهای الاستیک به آن وصل می‌شوند عموماً به یک Hyrax یا HAAS بسط دهنده کام متصل می‌گردند. این که گسترش کام به آن صورت کار پروترکشن یا جلو کشیدن فک بالا را تسهیل می‌کند ثابت نشده است. بنابراین گسترش ماگزیلاری تنها در صورت وجود مشکلی در پهنای ماگزیلا علاوه بر مشکل در طول اندیکاسیون دارد.

کیس بالینی

نماهای داخل دهانی یک دختر بچه 7 ساله را مشاهده می‌کنید. فلش‌های آبی یک جابجایی رو به جلو را در فک پایین نشان می‌دهند. رابطه دندان‌های جلویی نشاندهنده اکلوژن معکوس است. خط وسط قوس مندیبولار به سمت راست بیمار شیفت داده می‌شود و می‌توان با این واقعیت که شیفت کلاس 3 (خلا بین فلش‌های آبی) در سمت چپ بزرگ‌تر از سمت راست است آن را توجیه کرد.

بررسی این پروفایل نشان می‌دهد که لب بالایی پشت لب پایینی قرار گرفته است، به این معنا که لب پایینی جلوتر می‌باشد. تصویر رادیوگرافی سفالومتریک ناهنجاری دندانی کلاس 3 شامل یک شیفت فک بالایی به عقب را تآیید می‌کند. کراس بایت دندان‌های فوقانی در رابطه با دندان‌های تحتانی آشکار است.

درمان

 

بسط‌دهنده کام Hyrax بین دندان‌ها قرار گرفته است. پیچ بسط دهنده فعال نشده است. هیچ مشکل عرضی برای حل کردن وجود ندارد. دو قلاب لحیم کاری شده روی قالب Hyrax قرار گرفته تا با دندان‌های نیش هم راستا گردد.

تصاویر داخل دهانی بالا رشد پس از گذشت 32 هفته از شروع درمان با فیس ماسک را نشان می‌دهند. قلاب‌های نوارهای الاستیکی هم راستا با دندان‌ها نیش قرار می‌گیرند. هم راستایی فلش‌های آبی نشان می‌دهد که شیفت کلاس 3 در مقایسه با نماهای داخل دهانی اولیه اصلاح شده است. خط وسط قوس مندیبولار نیز اصلاح شده است.

پیگیری پس از درمان

تصاویر بالا نتایج 6 هفته بعد از برداشتن دستگاه را نشان می‌دهد. درمان با ماسک صورت تنها 39 هفته طول کشید. به تناسب عالی خطوط وسط قوس و رابطه کلاس 1 دندان‌های نیش دقت کنید. شیفت عملکردی رو به جلو دیگر وجود ندارد. رشد فک‌ها در شرایط بهینه اتفاق خواهد افتاد.

 پیگیری درمان بیمار6 هفته بعد از درآوردن دستگاه‌ها بهبود رابطه لب بالایی با لب پایینی را نشان می‌دهد.

تصویر رادیوگرافی سفالومتریک که هنگام درآوردن دستگاه‌ها گرفته شده است موفقیت اصلاح اسکلتی را نشان می‌دهد. فلش سفید کوچک نشان می‌دهد که لب فوقانی در مقایسه با عکس رادیوگرافی اولیه این بیمار جلوتر است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.