کاربرد الاستیک در ارتودنسی چگونه است؟
نوارهای الاستیک ارتودنسی معمولا پس از این که بیمار به مدت 4 تا 6 ماه بریس های ارتودنسی خود را استفاده کرده است به پروسه‌ی درمان اضافه می‌شوند. این نوارهای الاستیک برای برخی از بیماران جزء جدایی‌ناپذیر درمان ارتودنسی به حساب می‌آیند؛ چون نیروی پیوندی لازم برای حرکت دادن استخوان‌های فک و دندان‌ها برای قرارگیری در راستای مناسب به وجود الاستیک وابسته است.
اگر این نوارهای الاستیک به خوبی پوشیده نشوند نمی‌توانند کار خود را به درستی انجام دهند، پس اگر متخصص ارتودنسی برای شما الاستیک هم در نظر گرفته است، مطمئن شوید که نحوه بکارگیری آن را به خوبی می‌دانید. عدم استفاده صحیح از الاستیک درمان را به تاخیر انداخته و شما مجبور خواهید بود تا مدت زمان بیشتری از بریس‌های ارتودنسی استفاده کنید. حال بیایید با نحوه کاربرد الاستیک در ارتودنسی بیشتر آشنا شویم.
تفاوت بین انواع نوارهای الاستیک ارتودنسی
وقتی متخصص ارتودنسی درباره‌ی الاستیک در ارتودنسی صحبت می‌کند ممکن است دو نوع مختلف الاستیک را مد نظر داشته باشد:
- لیگاتورها (Ligatures) الاستیک‌هایی هستند که به دور براکت‌ها پیچیده شده و کمک می‌کنند تا قوس سیمی، متصل به براکت‌ها باقی بماند. این نوع لیگاتورها رنگ‌های مختلفی دارند که بنا به نظر بیمار انتخاب می‌شوند. لیگاتور فشاری را به دندان‌ها وارد می‌کند تا در جهاتی که نیاز است جابجا شوند.
- نوارهای لاستیکی (Rubber bands) الاستیک‌های بزرگ‌تری هستند که با اعمال فشار بر روی استخوان فک راستای مناسبی به نحوه چفت شدن دندان‌ها یا همان بایت می‌دهند. نوارهای لاستیکی را می‌توان در حالت‌های مختلفی بست تا نیروی پیوندی مورد نیاز را فراهم آورد. رایج‌ترین پیکربندی بین – قوسی یا از بالا به پایین است. نوارهای لاستیکی هم رنگ‌های مختلفی دارند که بیمار می‌تواند بنا به سلیقه خودش انتخاب کند.
نحوه کاربرد الاستیک در ارتودنسی چگونه است؟
نوارهای الاستیک ارتودنسی بسته به نیاز صورت شما، استخوان فک را به جلو یا عقب هل می‌دهند تا در محل مناسبی قرار گیرد. وقتی فردی دهانش را می‌بندد، دندان‌های بالایی و پایینی باید به صورت مناسب و راحتی روی همدیگر قرار بگیرند که به آن چفت شدن دندان‌ها یا bite گفته می‌شود. نوارهای لاستیکی فرآیند حرکت یا صاف شدن را تسریع نموده و یکی از اجزای ضروری درمان ارتودنسی به شمار می‌آید.
اگر می‌خواهید زودتر از شر بریس‌های ارتودنسی خلاص شوید، الاستیک خود را به درستی و به اندازه‌ای که تجویز شده استفاده کنید؛ نه بیشتر و نه کمتر.
معمولا الاستیک ارتودنسی در اکثر افراد حداقل به مدت 10 تا 12 ساعت در روز پوشیده می‌شود، اما برخی بیماران باید 24 ساعته آن را پوشیده و فقط هنگام غذا خوردن یا تمیز کردن بریس‌ها و دندان‌ها دربیاورند.
نحوه پوشیدن نوارهای الاستیک ارتودنسی چگونه است؟
بعضی از بیماران از قدرت الاستیک ها هیجان زده شده و فکر می‌کنند اگر از این الاستیک‌ها دو برابر استفاده کنند می‌توانند مدت زمان درمان را به نصف کاهش دهند. اما این فرض غلط است! فشار بیش از حد الاستیک به ریشه دندان‌ها صدمه زده و در واقع مدت زمان مورد نیاز برای درمان را طولانی‌تر هم می‌کند. نوارهای الاستیک خود را دقیقا بر اساس توصیه‌های متخصص ارتودنسی معالج خود و به میزانی که وی تجویز کرده استفاده کنید. در این صورت مشکلی برای شما پیش نخواهد آمد.
چه انتظاراتی می‌توان از نوارهای الاستیک در ارتودنسی داشت؟
انتخاب رنگ الاستیک یکی از قسمت‌های مهیج پروسه درمان ارتودنسی است. رسیدن به نقطه‌ای که نوارهای الاستیک وارد پروسه درمان می‌شوند یکی از نقاط عطف ارتودنسی شما است. این یعنی شما به داشتن لبخندی زیبا بسیار نزدیک شده‌اید. مانند هر مهارت یا عادت دیگری که به ارتودنسی شما اضافه می‌شود ممکن است در ابتدا کمی استرس داشته باشید.
اما نگران نباشید! شما خیلی زود حرفه‌ای شده و پس از مدتی اصلا متوجه وجود الاستیک‌ها نخواهید شد.
اندکی درد در ناحیه فک، دهان و دندان‌ها در چند روز اول پس از تعبیه الاستیک ارتودنسی طبیعی بوده و جای نگرانی نیست. به پوشیدن الاستیک‌ها ادامه دهید، چون دهان پس از مدتی به این ابزار جدید عادت کرده و ناراحتی شما برطرف می‌شود.
برای ارتودنسی و استفاده از الاستیک به متخصص ارتودنسی مراجعه کنید
نوارهای الاستیک ارتودنسی بخش مهمی از درمان ارتودنسی هستند. این وسیله‌ها برای جابجا کردن فک و دندان‌های شما به موقعیت مناسب ضروری می‌باشند. وقتی زمان مناسب پوشیدن الاستیک شما برسد دکتر کوثر عزیزلو متخصص ارتودنسی در تهران نحوه پوشش و مدت زمان آن را به طور دقیق به شما آموزش خواهد داد.
اگر سوالی در این زمینه یا هر پرسش دیگری درباره‌ی ارتودنسی دارید می‌توانید به صفحه پرسش و پاسخ ما مراجعه کنید. اگر پاسخ شما در بین پاسخ‌های متداول نیست می‌توانید سوالتان را از طریق فرم آماده شده برای ما ارسال کنید تا دکتر عزیزلو در اسرع وقت پاسخ شما را بدهد. همچنین اگر نگران هزینه‌های درمان و ارتودنسی هستید حتما از صفحه تعرفه‌های ما دیدن فرمایید.
در مورد الاستیک‌های ارتودنسی بیشتر بدانید
الاستیک در ارتودنسی به نوارهای لاستیکی اطلاق می‌شود که برای اصلاح انواع مختلف مال اکلوژن مورد استفاده قرار می‌گیرند. الاستیک توسط دندانپزشک یا متخصص ارتودنسی برای بیماران تجویز می‌شود. الاستیک معمولا همراه با بریس‌های ارتودنسی تجویز می‌شود که به آهستگی دندان‌ها ویا استخوان‌های فک شما را تنظیم می‌کنند. الاستیک را می‌توان با الاینرهای شفاف هم استفاده کرد که مخصوصا در صورت نیاز به حرکات پیچیده دندان‌ها یا نیاز به تنظیم بایت (نحوه چفت شدن دندان‌ها) مورد نیاز است.
بیشتر بخوانید: درمان ارتودنسی با الاینرهای شفاف
مدت زمان لازم پوشیدن الاستیک به وضعیت بیمار از چند هفته تا چندین ماه متغیر است. الاستیک را می‌توان 12 تا 23 ساعت در روز پوشید. بر اساس طرح درمانی الاستیک در طول شب یا کل شبانه روز پوشیده می‌شود. انواع مختلف الاستیک‌ها نیروهای متفاوتی به دندان‌ها وارد می‌کنند. در نتیجه کاربرد الاستیک با نیروهای خاص برای رسیدن با نتایج مناسب درمان ضروری است.
اصطلاح “الاستیک اینترماگزیلاری” زمانی استفاده می‌شود که الاستیک توانایی رفتن از قوس ماگزیلاری به قوس مندیبولار را داشته باشد. اما “الاستیک اینتراماگزیلاری” فقط برای یک قوس استفاده می‌شوند. معمولا هنگام استفاده از الاستیک برای درمان ارتودنسی نیاز به تعویض سه یا چهار بار در روز وجود دارد. سیم مناسب برای پوشش الاستیک مستطیلی شکل است تا عوارض جانبی آن کاهش یابد.
نحوه عملکرد الاستیک وابستگی زیادی به پذیرش بیمار دارد. بیماری که همکاری مناسبی ندارد برای الاستیک مناسب نیست و باید از درمان‌های دیگری استفاده کند.
نیروهای الاستیک
الاستیک‌ها نیروهای مختلفی دارند که به شرکت سازنده و برند آن‌ها بستگی دارد. این نیروها به طور ویژه‌ای مربوط به الاستیک‌های اینترماگزیلاری می‌باشند.
الاستیک کلاس 2
الاستیک کلاس 2 معمولا از دندان مولار اول پایینی تا دندان نیش بالایی استفاده می‌شود. علت کاربرد الاستیک بسیار متنوع است. یکی از علل کاربرد الاستیک کلاس 2 مال اکلوژن کلاس 2 است که مثلا پس از درآورده شدن یک دندان لنگرگاه را تقویت می‌کنند. الاستیک به دندان‌های پیشین بالایی اجازه حرکت به سمت عقب را می‌دهد. همچنین این نوع الاستیک‌ها انحراف از خط وسط را اصلاح کرده و به دندان‌های پیشین پایینی که نوک آن‌ها به سمت عقب است اجازه حرکت به سمت بیرون را می‌دهند. متخصصان ارتودنسی معمولا از 340 تا 450 گرم الاستیک در مورد درآوردن یک دندان یا از 170 گرم در هر طرف دهان استفاده می‌کنند. در مواردی که درآوردن دندان مطرح نیست معمولا از 450 تا 560 گرم یا 225 گرم در هر طرف دهان استفاده می‌شود.
اطلاع از عوارض جانبی الاستیک کلاس 2 قبل از استفاده از آن ضروری است. بیرون آمدن دندان‌های پیشین بالایی یا بیرون آمدن دندان مولار اول پایینی از جمله عوارض الاستیک کلاس 2 است. البته احتمال این عوارض بسیار پایین بوده و اگر به طور دقیق به دستورالعمل‌های متخصص ارتودنسی عمل شود بسیار کم اتفاق می‌افتند. الاستیک کلاس 2 روش بسیار موثری برای اصلاح مال اکلوژن کلاس 2 می‌باشد.
الاستیک کلاس 3
الاستیک کلاس 3 برای درمان مال اکلوژن کلاس 1 استفاده می‌شود. مال اکلوژن کلاس 3 هم بسته به شدت آن با الاستیک کلاس 3 درمان می‌شود. همچنین از الاستیک کلاس 3 غیرقرینه برای اصلاح مال اکلوژن کلاس 3 غیرقرینه استفاده شده است. پیش از کاربرد الاستیک کلاس 3 توجه به جوانب زیبایی بافت نرم و سخت مهم می‌باشد. پوشیدن الاستیک می‌تواند تغییراتی در وضعیت دندان‌ها نیز ایجاد کند اما تاثیر ثابت شده‌ای روی بافت نرم و سخت ندارد. الاستیک کلاس 3 هم با عوارضی همراه است که در صورت استفاده درست حداقل خواهند بود.
